Τρίτη 6 Απριλίου 2010

9 μήνες με την κουκούλα στο κεφάλι…

Στις 10 Απριλίου συμπληρώνονται 9 μήνες από τη θέσπιση της διάταξης (βλ. παράγραφος 3 άρθρο 189 Π.Κ. όπως προστέθηκε με το άρθρο 25 παρ. 1 του Ν. 3772/2009) η οποία συνιστά επιβαρυντική περίπτωση και επαυξάνει το αξιόποινο του εγκλήματος διατάραξης κοινής ειρήνης (άρθρο 189 Π.Κ.) για όσους το τελούν έχοντας καλυμμένα ή αλλοιωμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους. 

Συγκεκριμένα το έγκλημα της διατάραξης κοινής ειρήνης τελεί όποιος συμμετέχει σε δημόσια συνάθροιση πλήθους που με ενωμένες δυνάμεις διαπράττει βιαιοπραγίες εναντίον προσώπων ή πραγμάτων ή εισβάλει παράνομα σε ξένα σπίτια, κατοικίες ή άλλα ακίνητα κτήματα και τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών. Στην παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου προβλέπεται ότι οι υποκινητές και εκείνοι που εκτέλεσαν βιαιοπραγίες τιμωρούνται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών. Όλα αυτά προβλέπονταν εδώ και χρόνια στον ελληνικό Ποινικό Κώδικα. Αυτό που άλλαξε τον Ιούλιο του 2009 ήταν η προσθήκη μιας τρίτης παραγράφου σύμφωνα με την οποία Ο υπαίτιος της πράξεως της παραγράφου 1 τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών και ο υπαίτιος των πράξεων της παραγράφου 2 τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών, αν τέλεσαν την πράξη τους με καλυμμένα ή αλλοιωμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους. 

Έτσι λοιπόν όποιος βιαιοπραγεί κατά τη διάρκεια δημόσιας συνάθροισης πλήθους που διαπράττει βιαιοπραγίες κινδυνεύει με ποινή φυλάκισης από 3 μήνες μέχρι 5 χρόνια. Αν τελέσει το ίδιο αδίκημα τελέσει την ίδια δλδ βιαιοπραγία υπό τις ίδιες συνθήκες με την ίδια ένταση και τα ίδια αποτελέσματα έχοντας καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου του η ποινή εκτοξεύεται στα 5 έως 10 έτη…

Όταν γινόταν συζήτηση για την περιβόητη διάταξη για την κουκούλα και την ποινικοποίησή της ,η τότε αντιπολίτευση και σημερινή κυβέρνηση κατακεραύνωνε την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για αυτήν την επιλογή. Έχοντας στο πλευρό της και κάποιους έγκριτους νομικούς, καθηγητές Πανεπιστημίου διατυμπάνιζε τις σοβαρές δικαιικές ενστάσεις που προέκυπταν από την υιοθέτηση μιας τέτοιας διάταξης και διακήρυττε σε όλους τους τόνους ότι όταν έρθει στην εξουσία θα καταργήσει τη διάταξη.

Όπως λέει και ενας τηλεβιβλιοπώλης «ο καιρός γαρ εγγύς». Δύο μήνες μετά προκηρύχθηκαν εκλογές και από την 9η Οκτωβρίου που έγινε το Πα.Σο.Κ κυβέρνηση έχουν περάσει ήδη 6 μήνες και η κατάργηση της διάταξης για την κουκούλα δρομολογείται ακόμα. (Η κατάργηση προωθείται, παρακαλώ περιμένετε)…

Μήπως τελικά το ΠαΣοΚ βλέποντας τα πράγματα από άλλη σκοπιά κατέληξε στο ότι δεν είναι και τόσο κακή αυτή η διάταξη; Για να είμαστε δίκαιοι βέβαια, από τον Οκτώβριο του 2009 κιόλας ο υπουργός Δικαιοσύνης είχε εισηγηθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο την κατάργηση της διάταξης, άλλα μάλλον έλαβε το μήνυμα «η εισήγησή σας προωθείται, παρακαλώ περιμένετε»…

Το έγκλημα της διατάραξης της κοινής ειρήνης εντάσσεται στο κεφάλαιο με τα εγκλήματα κατά της δημόσιας τάξης. Όπως είναι ξεκάθαρο υπάρχει μια κλιμάκωση στις ποινές. Αυτός που απλά συμμετέχει σε μια δημόσια συνάθροιση που το πλήθος διαπράττει βιαιοπραγίες χωρίς ο ίδιος να κάνει τίποτα άλλο, κατά τον ποινικό νομοθέτη θεωρείται ότι προσβάλει το έννομο αγαθό της δημόσιας τάξης. Αυτός που και συμμετέχει στη συνάθροιση αλλά και διαπράττει τις βαιαιοπραγίες τιμωρείται βαρύτερα γιατί πλέον μέσα στην ποινή αξιολογείται όχι μόνο η προσβολή της δημόσιας τάξης αλλά και άλλων εννόμων αγαθών που πλήττονται από τις βιαιοπραγίες κτλ. Το αν φοράει ο δράστης όμως κουκούλα, ή αν τελεί τις βιαιοπραγίες φορώντας μαγιό ή κοστούμι πώς επιτείνει το μέγεθος της προσβολής ώστε να δικαιολογείται και η μεγαλύτερη ποινή που προβλέπεται στο νόμο; Είτε έχω καλυμμένα είτε δεν έχω καλυμμένα τα χαρακτηριστικά του προσώπου μου το μέγεθος της βλάβης που προκαλώ είναι το ίδιο. Αν λοιπόν 2 άτομα κάνουν προκαλούν τις ίδιες ζημιές σε αξία και ο ένας φοράει κουκούλα ενώ ο άλλος όχι, γιατί θα πρέπει να τιμωρηθεί ο ένας παραπάνω από τον άλλο αφού δεν προκάλεσε περισσότερη ζημιά;

Κάποιοι υιοθετούν μια επιπόλαια προσέγγιση του τύπου ότι αν η ποινή για αυτόν που φοράει την κουκούλα είναι μεγαλύτερη, τότε θα αποτραπεί από το να προβεί στις βιαιοπραγίες γιατί δε θα μπει ποτέ στη διαδικασία αυτή χωρίς να φοράει κουκούλα… Σε αυτό το είδος προσεγγίσεων έχει δώσει την απάντησή της η ίδια η ζωή.

Σκεφθείτε λοιπόν κάποιον που φοράει κουκούλα και κατά τη διάρκεια της πορείας καταστρέφει 1 βιτρίνα μιας τράπεζας ενώ κάποιος άλλος που δε φοράει κουκούλα καταστρέφει 10 βιτρίνες… Ο ένας που κατέστρεψε μια βιτρίνα τιμωρείται με ποινή 5 με 10 χρόνια, ο άλλος με τις 10 βιτρίνες, 3 μήνες με 5 χρόνια

Όντως τα καλυμμένα χαρακτηριστικά προσώπου μπορεί να θεωρηθούν ως πράξη του δράστη που δυσχεραίνει την ανακάλυψη και δίωξή του, άρα υπό μία έννοια προσβάλλεται το έννομο αγαθό της απονομής δικαιοσύνης. Ωστόσο είναι άτοπο να τιμωρείται ο κουκουλοφόρος με επιπλέον ποινή για μια πράξη αυτοϋπόθαλψης (κουκούλα), τη στιγμή που ο νόμος απαλάσσει από οποιαδήποτε ποινή αυτόν που υποθάλπει το δράστη εγκλήματος αν είναι συγγενής του –μέχρι κάποιο βαθμό.
Εκτός αυτού όμως η επιβάρυνση ποινής εγκλήματος όταν ο δράστης έχει καλυμμένο το πρόσωπό του δεν είναι καινούρια εφεύρεση. Στο έγκλημα της αντίστασης κατά της αρχήςαρ. 167 Π.Κ.- ο δράστης τιμωρείται με φυλάκιση από 1 ως 5 έτη. Αν όμως έγιναν από πρόσωπο που οπλοφορεί ή φέρει αντικείμενα με τα οποία μπορεί να προκληθεί σωματική βλάβη ή έχει καλυμμένα ή αλλοιωμένα τα χαρακτηριστικά του ή έγινε από περισσοτέρους, καθώς και αν το πρόσωπο κατά του οποίου στράφηκε η πράξη διέτρεξε σοβαρό προσωπικό κίνδυνο επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών (=φυλάκιση από 2 έως 5 χρόνια)… Αυτή η διακεκριμένη περίπτωση στην αντίσταση της ποινής ισχύει εδώ και χρόνια. Αν συγκρίνουμε τώρα την απλή (χωρίς κουκούλες, όπλα κτλ) αντίσταση κατά της αρχής βλέπουμε ότι σαν έγκλημα είναι κατά τι βαρύτερο από την διατάραξη της κοινής ειρήνης, αφού η αντίσταση έχει ποινή 1 με 5 χρόνια -το ελάχιστό της όριο είναι υψηλότερο- ενώ η 2η  παράγραφος της διατάραξης κοινής ειρήνης –που τελεί ο δράστης και βιαιοπραγία- τιμωρείται με 3 μήνες έως 5 χρόνια. Στη διατάραξη ειρήνης λοιπόν μετά βιαιοπραγίας -που είναι ελαφρύτερο έγκλημα από πλευράς ποινών- η κουκούλα μετατρέπει το έγκλημα από πλημέλλημα (3μην-5 χρόνια) σε κακούργημα (5 με 10 χρόνια) ενώ στην αντίσταση κατά της αρχής η κουκούλα μετατρέπει την πράξη από πλημμέλημα (1 με 5 χρόνια) σεπλημέλημμα πάλι (2 με 5 χρόνια)
Τα συμπεράσματα δικά σας…

Τις παραπάνω λογικοσυστηματικές αντιφάσεις έχουν επισημάνει εξαρχής νομικοί, καθηγητές Πανεπιστημίου κτλ από όλες τις νομικές σχολές της χώρας και ήταν γνωστές οι ενστάσεις τους τόσο στους πρωην κυβερνώντες όσο και στους νυν. 

Ωστόσο η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ έχοντας νωπή λαϊκή ανέμενε μηδενικές αντιδράσεις στα σχεδιαζόμενα μέτρα τα οποία τεχνηέντως παρουσιάζει ως μονόδρομο (…είναι μονόδρομος ο δρόμος που έχεις πάρει και δε σε βλέπω να γυρίζεις πίσω…). Η κατάσταση είναι εμπόλεμη λόγω της οικονομίας, λένε δεξιά κι αριστερά οι κυβερνητικοί κύκλοι, και είναι γνωστό ότι στον πόλεμο πρέπει να γίνονται θυσίες και εκπτώσεις. Μέχρι να γίνουν οι αντιδράσεις νωχελικές έως μηδενικές η διάταξη για την κουκούλα θα προσφέρει μια σπουδαία υπηρεσία στην κάθε εξουσία… θα μετατρέπει το πλημμέλημα σε κακούργημα και θα επιτρέπει έτσι και την προσωρινή κράτηση –μέχρι 18 μήνες- του κατηγορούμενου…
Κάποια στιγμή ίσως καταργηθεί η διάταξη, αλλά ίσως θα πρέπει να περιμένουμε να τελειώσει ο πόλεμος…

Αντί υστερογράφου, ο δράστης κλοπής ενός αυτοκινήτου τιμωρείται με ποινή που μπορεί να είναι από 3 μήνες μέχρι 5 χρόνια. Αν το ίδιο αυτοκίνητο καταστρέψει ο γείτονας, επειδή δε χωνεύει τον ιδιοκτήτη του προβλέπεται ποινή από 10 μέρες έως 2 χρόνια (ή με ποινή 3μηνών έως 5 χρόνια αν είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας). Αν τελέσει βιαιοπραγία εις βάρος του ίδιου αυτοκινήτου κουκουλοφόρος κατά τη διάρκεια πορείας η ποινή είναι από 5 έως 10 χρόνια.

Κοινώς το δίκαιο μας λέει ότι αν θέλετε να το στερήσετε από τον ιδιοκτήτη του καλύτερα να το κλέψετε ή να το καταστρέψετε μια ήσυχη νύχτα του Αυγούστου παρά κατά τη διάρκεια μιας πορείας φορώντας κουκούλα… Η βλάβη για τον ιδιοκτήτη και την έννομη τάξη είναι πάνω κάτω  η ίδια αντικειμενικά σε όλες τις παραπάνω περιπτώσειςστο μυαλό όμως των κυβερνώντων πολλαπλασιάζεται όταν ο δράστης φοράει κουκούλα κατά τη διάρκεια πορείας, γιατί τους χαλάει το «πάρτυ»


UK Terrorist Act 2000, σωματικές έρευνες και μια εχθρική απόφαση του ΕΔΔΑ για τις πρακτικές της βρετανικής αστυνομίας...

Προσοχή ακολουθεί “εχθρικό” σχόλιο με αφορμή μια “φιλική” απαγωγή

Στις 12 Ιανουαρίου βγήκε απόφαση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) σχετικά με την πρακτική που ακολουθούσαν κι ίσως ακολουθούν ακόμα οι βρετανικές αστυνομικές αρχές να σταματάνε αδιάκριτα κόσμο και να κάνουν σωματική έρευνα με βάση τις εξουσίες που τους παρείχε ο αντιτρομοκρατικός νόμος…

Το Δικαστήριο καταδίκασε τις αστυνομικές πρακτικές και κατ ουσίαν τη νομιμοφανή διαδικασία του βρετανικού αντιτρομοκρατικού νόμου αναγνωρίζοντας ότι υπάρχει παραβίαση της ΕΣΔΑ…
Αν θέλετε να διαβάσετε συνοπτικά περί τίνος πρόκειται, ρίξτε μια ματιά εδώ.

Για όσους θέλουν περισσότερες λεπτομέρειες… απλώς συνεχίστε να διαβάζετε…
Πρόκειται για την υπόθεση των βρετανών πολιτών Kevin Guillan (no 1) και Pennie Quinton (no 2) εναντίον του Ηνωμένου Βασιλείου (Προσφυγή 4105/2005). Σύμφωνα με τα όσα έγιναν δεκτά στις 9 με 12 Σεπτεμβρίου του 2003 λάμβανε χώρα μια έκθεση για αμυντικούς εξοπλισμούς και διαφορα οπλικά συστήματα και είχαν προγραμματιστεί διαδηλώσεις. Ο πρώτος από τους προσφεύγοντες στις 9/09/2003 στις 10.30 το πρωί πήγαινε σε προγραμματισμένη διαμαρτυρία με το ποδηλατάκι του… Είχε ένα σάκο πλάτης μαζί του. Πριν φτάσει στο χώρο της διαμαρτυρίας 2 αστυνομικοί τον σταματούν για έλεγχο σωματικό με βάση τον αντιτρομοκρατικό νόμο (Terrorism Act 2000), σύμφωνα με τον οποίο ΔΕΝ απαιτείται ως προϋπόθεση για την έρευνα να υπάρχουν δικαιολογημένες υπόνοιες ότι πρόκειται να τελεστεί κάποιο τρομοκρατικό αδίκημα.
Όταν τους ρώτησε γιατί το σταμάτησαν για έλεγχο, οι αστυνομικοί απάντησαν ότι επειδή συρρέει αρκετό πλήθος προς τη συγκέντρωση διαμαρτυρίες φοβούνται ότι μπορεί να γίνουν επεισόδια. Δε βρέθηκε κανένα ενοχοποιητικό στοιχείο. Βρέθηκαν τυπωμένα φυλλάδια ενημερωτικά σχετικά με τη συγκέντρωση διαμαρτυρίας τα οποία κατασχέθηκαν από τους αστυνομικούς… Η όλη διαδικασία διήρκεσε 20 λεπτά και ο Βρετανός αφέθηκε ελεύθερος να συνεχίσει το δρόμο του για τη συγκέντρωση.

H δεύτερη από τους προσφεύγοντες, δημοσιογράφος, φορούσε ένα γιλέκο σαν αυτά που φοράνε οι φωτορεπόρτερ, είχε μια τσάντα και κρατούσε κάμερα. Την ώρα που έβγαινε από κάτι θάμνους στις 9/9/2003 γύρω στις 1.15 το μεσημέρι τη σταματούν οι αστυνομικοί για έλεγχο. Παρότι τους επέδειξε τη δημοσιογραφική της ταυτότητα, συνέχισαν τον έλεγχο και παρότι δε βρήκαν κάποιο ενοχοποιητικό στοιχεία τη διέταξαν να σταματήσει να τραβάει με την κάμερα με βάση τις εξουσίες που τους παρείχε ο Αντιτρομοκρατικός νόμος. Οι αστυνομικοί στην έκθεση που συντάχθηκε για τη σωματική έρευνα έγραψαν ότι διήρκεσε 5 λεπτά ενώ η προσφεύγουσα δήλωσε ότι κράτησε περίπου μισή ώρα. Από την ταραχή και τον εκφοβισμό που εισέπραξε, όπως ισχυρίζεται, αν και ήθελε να κάνει ένα μίνι ντοκιμαντερ με πλάνα από τη διαμαρτυρία, δε συνέχισε κι έφυγε…

Οι προσφεύγοντες ζήτησαν αποζημίωση για παραβίαση 4 άρθρων της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και συγκεκριμένα για το άρθρο 5 (δικαίωμα στην προσωπική ελευθερία και ασφάλεια), το άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής), το άρθρο 10 (ελευθερία έκφρασης) και για το άρθρο 11 (ελευθερία του συνέρχεσθαι και συνετερίζεσθαι)…

Σχετικά με την παραβίαση της προσωπικής ελευθερίας το δικαστήριο έπρεπε πρώτα να κρίνει αν τα παραπάνω περιστατικά συνιστούσαν στέρηση της ελευθερίας ή απλώς περιορισμό της και αν ναι κατά πόσο ήταν δικαιολογημένη…
Το δικαστήριο έκρινε ότι επρόκειτο για στέρηση της ελευθερίας καθότι οι προσφεύγοντες καθόλη τη διάρκεια του ελέγχου ΔΕΝ έχουν τη δυνατότητα να φύγουν γιατί αυτό συνεπάγεται σύλληψη και ποινικές κυρώσεις.
Δεν μπήκε στη διαδικασία να κρίνει κατά πόσο ήταν δικαιολογημένη η στέρηση αυτή ή όχι γιατί στη συνέχεια έκρινε ότι υπήρχε αδικαιολόγητη παραβίαση του άρθρου 8 της Σύμβασης (σεβασμός στην ιδιωτική ζωή)…

To δικαστήριο επισημαίνει ότι ιδιωτική-προσωπική ζωή δεν περιλαμβάνει μόνο ό,τι συμβαίνει εντός των τοίχων της κατοικίας αλλά περιλαμβάνει και όψεις της επαγγελματικής ζωής του ατόμου καθώς και τις επαφές και σχέσεις του με άλλους ανθρώπους ακόμα και σε δημόσιους χώρους. Έτσι ακόμα και αν δε γίνει έλεγχος σε πολύ προσωπικά αντικείμενα όπως ένα ημερολόγιο και μόνο το γεγονός ότι ο πολίτης υφίσταται έλεγχο στα ρούχα του, τσάντα του κτλ αυτό αποτελεί εισβολή σε έναν προσωπικό χώρο και συνάμα προσβολή της ιδιωτικότητας του. ΠΑραπέρα κρίθηκε ότι είναι αδικαιολόγητη αυτή η πρακτική και αντίθετη στην αρχή της αναλογικότητας, γιατί σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στους ελέγχους στα αερόδρομια, σε αυτήν την περίπτωση ο πολίτης δεν έχει επιλογή, καθότι ο έλεγχος γίνεται χωρίς προειδοποίηση κι αδιάκριτα…
Στην παράγραφο 2 του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ προβλέπονται κάποιες εξαιρέσεις από την προστασία της ιδιωτικής ζωής, οι οποίες πρέπει να προβλέπονται και από το νόμο ενός κράτους. Έτσι λοιπόν παρότι οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν στους βρετανούς πολίτες από τους αστυνομικούς προβλέπονται ρητά από την αντιτρομοκρατική νομοθεσία το δικαστήριο εξετάζει αν αυτοί είναι αναγκαίοι και σέβονται την αρχή της αναλογικότητας. Κοινώς αν οι διατάξεις του βρετανικού δικαίου έρχονται σε αντίθεση με τη Σύμβαση.
Έγιναν οι παρακάτω έλεγχοι με βάση την αντιτρομοκρατική νομοθεσία
2004/05 33,177 ,
2005/06 44,545
2007/07 37,000
Από τις ελάχιστες συλλήψεις που έγιναν μετά από τους χιλιάδες ελέγχους καμία δεν οδήγησε σε καταδίκη για κάποιο τρομοκρατικό αδίκημα.


Το δικαστήριο έκρινε ότι επειδή οι εξουσίες και η διακριτική ευχέρεια των αστυνομικών είναι τόσο μεγάλες σε συνδυασμό με την έλλειψη κάποιων προστατευτικών για τα δικαιώματα δικλείδων ασφαλείας, οι διατάξεις του βρετανικού αντιτρομοκρατικού νόμου για τους σωματικούς ελέγχους δεν είμαι σύμφωνες με την ΕΣΔΑ.
Υπάρχει λοιπόν παραβίαση αδικαιολόγητη.
 

Στη συνέχεια το Δικαστήριο αν και δέχτηκε ότι οι μέθοδοι αυτοί μπορεί να έχουν αποτρεπτικό αποτέλεσμα ως προς τη συμμετοχή των πολιτών σε διαμαρτυρίες και προσβολή του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, όπως στην περίπτωση του πρώτου προσφεύγοντα, δεν μπήκε στη διαδικασία να εξετάσει αν όντως υφίσταται αδικαιολόγητη προσβολή μιας και έκρινε ότι υπάρχει ούτως ή άλλως παραβίαση του άρθρου 8 για την ιδιωτική ζωή.